Θεσσαλονίκη

Η Θεσσαλονίκη είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδας.

Η ίδρυσή της συμπίπτει με την κρίσιμη περίοδο της ιστορίας του Μακεδονικού Βασιλείου, αμέσως μετά τον πρόωρο θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Ο στρατηγός Κάσσανδρος, για να μπορέσει να διεκδικήσει το θρόνο της Μακεδονίας, παντρεύτηκε την ετεροθαλή αδελφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τη Θεσσαλονίκη, προς τιμήν της οποίας ίδρυσε την πόλη.

Η Θεσσαλονίκη ήταν κόρη του Φιλίππου Β' και της πέμπτης συζύγου του, της Θεσσαλής πριγκίπισσας Νικησιπόλης.

Το όνομά της προέρχεται από τη σύνθεση των λέξεων «Θεσσαλῶν» και «Νίκη», σε ανάμνηση της νίκης των Μακεδόνων και του Κοινού των Θεσσαλών, έναντι του τυραννικού καθεστώτος των Φερών και των συμμάχων της, Φωκέων, στο πλαίσιο του Γ' Ιερού Πολέμου.

«Θεσσαλονίκεια» είναι επιθετική μορφή, που βρίσκουμε στο έργο του Στράβωνα και χρησιμοποιείται, κατά τους ελληνιστικούς χρόνους, ως ονομασία της πόλης σχηματιζόμενη από το όνομα φυσικού προσώπου.

Κάτι αντίστοιχο παρατηρείται για τη Σελεύκεια (από το Σέλευκος), την «Κασσάνδρεια» (από τον Κάσσανδρο), την «Αλεξάνδρεια» (από το Μέγα Αλέξανδρο) κ.α.

Όμως, η επικρατούσα μορφή του ονόματος είναι η «Θεσσαλονίκη». Κατά την ελληνιστική εποχή, υπήρξε και ο τύπος «Θετταλονίκη», ενώ κατά τη ρωμαϊκή περίοδο, όπως φανερώνουν επιγραφές και νομίσματα, εμφανίστηκαν οι μορφές «Θεσσαλονείκη» και «Θεσσαλονικέων πόλις».

Για τη Θεσσαλονίκη υπάρχει κι ένας θρύλος: η αδερφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου μεταμορφώθηκε μετά το θάνατό του σε γοργόνα.

Ζούσε στα νερά του Αιγαίου και όταν συναντούσε κάποιο ναύτη τον ρωτούσε: «ζει ο βασιλιάς Αλέξανδρος;».

Η σωστή απάντηση ήταν: «Ζει και βασιλεύει».

Οποιαδήποτε άλλη απάντηση προκαλούσε την οργή της γοργόνας Θεσσαλονίκης και σήμαινε παράλληλα το θάνατο για όσους βρίσκονταν πάνω στο καράβι.

Ένα από τα πολλά τραγούδια για τη Θεσσαλονίκη:

Στίχοι:

Θα πάρω το αμάξι μου,
στην τσέπη χαρτζιλίκι
κι απόψε τα μεσάνυχτα
θα' ρθω Θεσσαλονίκη.

Θεσσαλονίκη είσαι μια,
στον κόσμο δεν είν' άλλη.
Θεσσαλονίκη μου γλυκιά,
που να' χει τέτοια ομορφιά
και τα δικά σου κάλλη.

Θεσσαλονίκη μάγισσα,
τραβάς σαν το μαγνήτη.
Θεσσαλονίκη μάνα μου,
γλυκιά Θεσσαλονίκη.

Θεσσαλονίκη είσαι μια,
στον κόσμο δεν είν' άλλη.
Θεσσαλονίκη μου γλυκιά,
που να' χει τέτοια ομορφιά
και τα δικά σου κάλλη.

Θεσσαλονίκη είσ' όμορφη,

σ' όλες τις γειτονιές σου,
με τα γλυκά κορίτσια σου
και τις παλιές γωνιές σου.

Πηγή κειμένου: wikipedia